مراقبت از گوساله بعد از تولد
🔴 كنترل تنفس:
✅ بعد از خروج گوساله سعي در تحريك تنفس نماييد. مثلا واردكردن يك تكه كاه در سوراخ بيني.
✅ در حالت طبيعي فرورفتگي بيش از حد دنده يا خرخر كردن نبايد وجود داشته باشد.
✅ سعي كنيد مايعات مخاطي را از دهان و سيستم تنفسي گوساله خارج كنيد.
✅ در موارد سخت زايي گوساله را از پا به پايين آويزان كنيد تا مواد مخاطي وارد شده به گلو خارج شوند.
🔴 خشك كردن گوساله:
✅ گوساله را مدتي در كنار گاو مولد قرار دهيد اين كار علاوه بر خشك شدن ، در به جريان انداختن خون در بدن گوساله بسيار اهميت دارد. مگر اينكه گاو شما مبتلا به بيماري باشد و احتمال انتقال آن از طريق ليسيدن به گوساله وجود داشته باشد مانند يون بنابراين در اين مورد با دامپزشك خود مشورت كنيد.
✅ اگر به هر دليلي اين كار توسط مادر انجام نمي شود، گوساله را با يك حوله خشك و تميز خشك كنيد.
🔴 ضدعفوني بند ناف:
✅ براي جلوگيري از عفونت بند ناف ، بلافاصله بعد از تولد بند ناف را در مايع ضدعفوني مناسب محلول يد ۷% فروبريد.
✅ از بستن و گره زدن بند ناف خودداري كنيد.
✅ كار ضدعفوني را روزانه ۲ يا ۳ بار تكرار كنيد به اين ترتيب بند ناف بطور طبيعي خشك شده و خواهد افتاد.
🔴 خوراندن آغوز وشير به گوساله :
اين ماده مغذي معمولاً تا ۶ دوشش اول بعد از تولد از پستان خارج مي شود اما رفته رفته از مقدار مواد ايمني زاي آن كاسته مي شود و تركيبات آن به تركيبات شير كامل تبديل مي شود.
به طوري كه ميزان گلوبولينهاي ايمني در دوشش دوم و سوم نسبت به دوشش اول به ترتيب ۳۰ و ۷۰ درصد كاهش مي يابد .
در دادن آغوز به گوساله تعجيل كنيد. اولين آغوز بايد در طول حداكثر نيم ساعت بعد از تولد به گوساله داده شود.
آغوز اولين دوشش بعد از زايمان داراي مواد ايمني زاي بيشتري مي باشند و در دوششهاي بعدي از غلظت اين مواد كاسته ميشود .بنابراين حداقل در ۶ ساعت اول زندگي حتماً بايد آغوز دوشش اول به گوساله ها خورانده شود.
براي اطمينان از اينكه مواد ايمني زا به اندازه كافي وارد بدن گوساله شده است در ۸ ساعت اول زندگي هر ۲ ساعت يكبار آغوز را به گوساله بدهيد.
گوساله بايد در اولين ۱۲ ساعت عمر خود ۸ تا ۱۰ درصد وزن بدن آغوز دريافت كرده باشد .
به خاطر داشته باشيد آغوز گاو نسبت به آغوز تليسه مواد ايمني زاي بيشتري دارد. بنابراين اگر آغوز گاو مسن سالمي را اضافه بر گوساله اش داريد مي توانيد به گوساله تليسه خود بخورانيد .
دماي آغوز در هنگام تغذيه بايد درحدود دماي بدن باشد ۳۸ الي ۴۰ درجه سانتيگراد.
اگر گوساله تمايلي به خوردن آغوز ندارد بهتر است از خوراك دهنده مري استفاده كنيد تا آغوز اول حتماً به گوساله داده شود.
آغوز اضافي بخصوص در دوشش اول را در فريزر به صورت منجمد ذخيره كنيد تا همواره آغوز در دسترس داشته باشيد. اين كار در مورد آغوزهاي با كيفيت خوب اهميت بيشتري دارد .
آغوز را در ظروف پلاستيكي ذخيره كنيد. زيرا آغوز روي ظروف فلزي اثر ميگذارد .
ظرف محتوي آغوز را دربسته نگهداريد.
هرچه مدت ذخيره آغوز بيشتر باشد، مواد غذايي آن بيشتر از بين مي رود .
بعد از گذشت ۲۴ ساعت از تولد هر چند قدرت جذب به پروتئين هاي بزرگ به صفر مي رسد اما خوراندن آغوز حداقل به مدت ۳ روز براي ايمني گوساله و رساندن مواد مغذي به گوساله بسيار مهم است.
در اين مدت سعي كنيد گوساله را به خوردن شير با سطل عادت دهيد.
بعد از اتمام دوره ۳ روزه تغذيه با آغوز بايد تغذيه با شير يا شير جانشين را آغاز كرد .
شير گاوها را بعد از درمان آنتي بيوتيك نمي توان فروخت در عوض مي توان به مصرف گوساله ها رساند .
گوساله نوزاد بايد از شير تازه مادر تغذيه نمايد و شير گاوهايي كه از نظر ابتلا به امراض مسري مثل سل و بروسلولز مشكوك هستند بايد جوشيده شود .
پاستوريزه كردن منجربه كاهش بيماري و افزايش سرعت رشد در گوساله ها قبل و بعد از شير گيري وكاهش اسهال در گوساله ميشود.
مقدار شيري كه بايد به حيوان داده شود بستگي به وزن گوساله دارد . حدود ۱۰ درصد وزن بدن گوساله در ۲۴ ساعت
اگر در يك وعده شير كمتر و در وعده ديگر شير بيشتري به حيوان داده شود ممكن است موجب نفخ معده و سوء هاضمه شده ايجاد اسهال و دل درد وگاهي مواقع باعث تلف شدن حيوان گردد .
اگر شير زيادي به گوساله خورانده شود باعث كاهش جذب و كسالت حيوان مي شود .
مقدار چربي شير ممكن است سبب دل درد و سوء هاضمه شود پس اگر شيري بيشتر از ۴% چربي داشت با افزودن آب
گرم يا شيري كه چربي اش گرفته شده باشد ميزان چربي شير را تقليل مي دهيم.
مصرف آب به عنوان يك ماده حياتي و براي تشويق گوساله به استفاده از استارتر بايستي هميشه در دسترس گوساله باشد. گوساله هايي كه به طور آزاد ، آب در دسترس داشته باشند استارتر بيشتري مصرف مي نمايند و روزانه وزن بدن آنها بيشتر افزايش مي يابد و تعداد روزهاي مبتلا به اسهال براي چنين گوساله هايي كمتر است.
🔴 راه هاي شناسايي گاوها:
پلاك گوش
خال كوبي
پلاك وزنجير گردن
سوراخ كردن گوش
شماره زني دائمي
🔴 روش هاي از بين بردن شاخ :
از بين بردن شاخ براي كنترل بهتر گاوها و جلوگيري از صدمات احتمالي صورت مي گيرد .
از بين بردن شاخ بايد در روز ۷ الي ۱۰ زندگي و با مشاهده تكمه شاخ انجام گيرد.
اين كار شوك و تنش كمتري در گوساله ايجاد مي كند.
بي شاخ كردن با استفاده از هيدروكسيد پتاسيم: براي انجام كار ابتدا موهاي اطراف تكمه شاخ را بتراشيد، سپس پماد را به اندازه يك دوريالي روي تكمه شاخ قرار دهيد .براي جاري نشدن پماد به روي صورت و چشمها بهتر است از وازلين دور تكمه شاخ استفاده كنيد .در استفاده از پماد حتماً از دستكش استفاده كنيد.
استفاده از شاخ سوز برقي
استفاده از شاخ كش
شاخ بري با اره يا شاخ چي
🔴 قطع سرپستانكهاي اضافي:
اين كار بايد در روز ۷ الي ۱۰ زندگي انجام شود.
تشخيص سرپستانك اضافي را به عهده دامپزشك يا تكنسين باتجربه بگذاريد.
براي قطع سرپستانكها اضافي حتماً تمام نكات بهداشتي را رعايت كنيد.
🔴 جلوگيري از عادت مكيدن :
اين موضوع بخصوص در گوساله هاي ماده اهميت دارد چراكه مكيدن پستان يك گوساله توسط گوساله اي كه
عادت به مكيدن دارد علاوه بر افزايش انتقال عوامل بيماري زاي احتمالي باعث ورم پستان و گاهي كوري پستان مي شود .
جا دادن گوساله ها در جايگاه انفرادي و استفاده از سطل.
استفاده از وسيله اي كه به بيني گوساله وصل مي شود كه در موقع مك زدن باعث ناراحتي در خود و گوساله
ديگر در موقع مكيدن مي شود.
🔴 بيماريهاي شايع در گوساله:
-دل درد
-اسهال
-اسهال خوني
-پنو مو ني
-ورم بند ناف
-ورم چشم
-سفيد شدن چشم
-ورم مفصل
🔴 محيط و بهداشت گوساله داني:
جايگاه گوساله بايد جايي بنا شود كه بتوان به آساني فضولات آنرا خارج نمود .
اشراف كامل مديريت بر جايگاه گوساله ها باشد.
جايگاه گوساله بايد به نحوي باشد كه دسترسي به مواد بستر و غذا باشد .
گوساله نبايد دور از نظر باشد . بهترين محل نزديك زايشگاه و يا در كنار آن است.
براي جلوگيري از انتشار بيماري بايد جايگاه گوساله را كمي دوراز جايگاه دامهاي بالغ بنا نمود .
جهت گوساله داني بايد به نحوي باشد كه زهكشي در آن بخوبي صورت گيرد و كوران به داخل آن نفوذ نكند و در تابستان حداقل نور خورشيد و در زمستان حداكثر نور خورشيد به داخل آن بتابد.
لايه نازك عايق كمك مي كند تا حرارت در زمستان كمتر به خارج نفوذ كند و در تابستان نيز خيلي گرم نشود.
تهويه در جايگاه گوساله حياتي است كه مي تواند طبيعي يا مصنوعي توسط هواكشها در جايگاه بسته حاصل شود. تهويه كافي و دايمي باعث كنترل رطوبت ، حرارت و بو در جايگاه در طول سال مي شود.