درماتیت انگشتی در گاو های شیری

 

Image result for ‫عکس در مورد درماتیت انگشتی درگاو‬‎

Image result for ‫عکس در مورد درماتیت انگشتی درگاو‬‎

بروز جمعیتی لنگش در نسبت های اپی دمیک معضلی است که پس از ورم پستان و بیماری های تولیدمثلی می تواند در رتبه سوم قرار بگیرد و متاسفانه زیان های اقتصادی فراوانی را بر جامعه دامپروری وارد می کند که از آن جمله می توان کاهش شیر ،کاهش پیشرونده وزن بدن ،عدم باروری و در انتها حذف زود رس گاوان مبتلا را نام برد .

در بین بیماریهای مربوط به انگشت در گاو شیری ،درماتیت انگشتی (DIGITAL DERMATITIS) به علت اینکه بروز جمعیتی بالایی دارد و نیز به علت داشتن الگوی اپیدمیولوژیکی خاص، سالهاست که به عنوان یکی از عوامل مهم لنگش در میان دامپروری های کشور مطرح می باشد .

بیماری برای اولین بار در ایران در سال ۱۹۷۹ میلادی در یکی از دامپروری های کوچک در اطراف تهران توسط دکتر ایرج نوروزیان تشخیص داده شد و گزارش گردید .

بیماری درماتیت انگشتی را می توان به عنوان یک بیماری التهابی سطحی مسری که ناحیه اپیدرم و نهایتا درم پوست بالای نوار تاج سم و ترجیحا در محاذات فضای بین انگشتی را در بر می گیرد ،تعریف نمود .

تقسیم بندی جراحات از دید کلاسیک به دو صورت می باشد

۱) به صورت زخم مدور سطحی واکنش دار

۲) جراحت پرولیفراتیو زگیل مانند .

Related image

اما به علت وسیع بودن طیف جراحات و مشاهده آن در اپیدمی های گوناگون ،این بیماری را به نام های مختلفی همچون درماتیت انگشتی اولسراتیو(ULCERATIVE DIGITAL DERMATITIS) ،درماتیت انگشتی پاپیلوماتوز (PAPILLOMATOUS DIGITAL DERMATITIS)، زگیل مودار (HAIRY WARTS)، زگیل مودار در ناحیه پاشنه (HAIRY HEEL WARTS)، زگیل پا (FOOT WARTS) ، پاشنه توت فرنگی و بیماری MORTELLARO می نامند .

دو اندام حرکتی درگیر شده و کمتر چهار اندام حرکتی به طور همزمان مبتلا می شوند در این میان نقش اندام های خلفی نیز بیشتر می باشد . جراحات این بیماری بیشتر در ناحیه پوست کف پایی یا کف دستی و عمدتا در محاذات شیار بین انگشتی دیده می شود و نواحی همچون ناحیه بافت نرم شاخی پاشنه و ناحیه فضای بین انگشتی و ساختارهای پوست و بافت شاخی انگشت سوم در گیر می شوند .

در این بیماری در ابتدا اپیدرماتیت محدودی با حاشیه مشخص و قابل تفکیک از سایر قسمت های پوست حادث می گردد پوست ناحیه به رنگ سرخ که نشاندهنده یک پرخونی موضعی می باشد در می آید البته در این مواقع در بعضی از گاوان مبتلا به علت احساس خارش در موضع از حرکت باز ایستاده و برای تخفیف در میزان تحریکات شروع به لرزاندن پای خود می کنند

به دنبال این حالت هایپرمی اتفاق افتاده و در ادامه جراحات اولیه که به صورت زخم باز مدور با سطحی صاف و کناره های قابل تفکیک می باشد ظاهر می گردد .در بعضی از موارد ضایعات از حالت مدور خارج می شود و به اشکالی همچون بیضوی و یا uشکل و حتی بدون طرح هندسی خاصی قابل مشاهده می باشد .

در حالت درماتیت انگشتی فعال (kissing lision) جراحت بصورت زوج و در کنار هم با حاشیه قابل تفکیک از یکدیگر بروز می کند رنگ جراحت متغیر می باشد و از حالت خاکستری تا قرمز قابل تغییر است ، سطح آن مرطوب بوده بطوریکه در هنگام لمس محل جراحت علاوه بر درد بسیاری که دام متحمل می شود در ناحیه خونریزی ایجاد می گردد در این حالت نیز حیوان از حرکت کردن امتناع کرده و وزن گیری بر روی اندام حرکتی دیگر خواهد بود .

 

Image result for ‫عکس در مورد بیماری درماتیت انگشتی در گاو شیری‬‎

به دنبال پیشرفت بیماری و تجمع بافت های گرانوله منظره جراحت به شکل توت فرنگی در می آید که در این حالت اپیتلیوم کناره زخم بصورت نوار سفیدی قابل مشاهده می باشد با گذشت زمان این حالت از جراحت تبدیل به شکل پاپیلوماتوز و به دنبال آن تبدیل به زگیل گوشتی شده که سطح برآمده ای دارد بعد از مدتی روی سطح زخم ،نسج شاخی غیر طبیعی همراه با ساختار های طویل شبیه به مو نمودار می گردد که به این حالت درماتیت انگشتی بالغ یا زگیل مودار پا می گویند که باز در این حالت دام رغبتی برای حرکت ندارد و ضعیف و نحیف شده و در انتها زمین گیر می شود البته باید به این نکته نیز اشاره نمود که لنگش شدیدی همانند شکل فعال درماتیت انگشتی حادث نمی گردد .

به دنبال بروز بیماری در یک دام، بلافاصله بیماری در میان گاو های گله شیوع پیدا می کند که ابتلای آن حتی به ۹۰% هم میرسد . در تمام سنین امکان ابتلا وجود دارد البته این احتمال در تلیسه هایی که به اولین دوره شیرواری خود وارد می شوند بیشتر می باشد همچنین امکان ابتلا در گله با ورود دام های جدید مبتلا بیشترنیز می شود .

شیوع بیماری در فصول بارندگی بخصوص بهار و پاییز بیشتر می باشد روی این اصل بستر مرطوب و درجه حرارت نسبتا بالا و استفاده بیش از حد از حمام های پیشگیری کنننده نظیر حمام عبوری فرمالین یا کات کبود زمینه را برای ایجاد بیماری بیشتر می نماید .

ماهیت اصلی بیماری چند عاملی بودن آن است عواملی همچون کاهش مکانیسم دفاعی پوست میزبان ،رطوبت و درجه حرارت جایگاه و عامل عفونی مثل اجرام اسپیروکت به ویژه اسپیروکت ترپونما که با حمله به عمق نسج اپیدرم و لایه استراتوم اسپینوزوم شرایط را برای یک درماتیت انگشتی آماده می کند .

Related image

شیوه های درمانی بسیاری برای درمان درماتیت انگشتی پیشنهاد شده است که در زیر به چند مورد از آن اشاره می شود :

۱) برداشتن نسج گرانوله به کمک بیستوری تحت بی حسی موضعی و پانسمان موضع با اسپری و بانداژ نمودن موضع
۲) استفاده از اسپری سرمازا و به دنبال آن سرما جراحی
۳) اسپری کردن موضع با کلرامفنیکل
۴) حمام دادن انفرادی با استفاده از ترکیبات غیر آنتی بیوتیکی مثل محلول فرمالین %۵ و کات کبود %۳
۵) حمام دادن با محلول ترکیبات آمونیوم یا حمام دادن با سولفات مس
۶) استفاده از حمام اوکسی تتراسایکلین و لینکومایسین ولینکوسپکتین
۷) اسپری کردن محلول تتراسایکلین و محلول دوژان سین (tetracycline gentianviatet)

 

Digital dermatitis lesion scoring system modified from Döpfer et al. (1997) and Berry et al. (2012) [25],[29]. M1 is an early-stage ulcerative lesion (0–2 cm diameter); M2 is an ulcerative painful lesion with a diameter >2 cm; M3 is the healing stage with a lesion covered by a scab; M4 is the chronic stage characterized by dyskeratosis or surface proliferation; and M4.1 consists of a chronic lesion with a small area of ulceration. The highlight colors on the border of each image cluster the digital dermatitis lesions into two different types: active (red border) and inactive (blue border).

البته هر یک از روش های درمانی بالا جواب های متغییری را داده اند که این باعث شده است که اجماعی برای استفاده از یک روش وجود نداشته باشد با این وجود باید جنبه های اقتصادی درمان و به کارگیری آسان شیوه های پیشنهادی و التیام زخم در زمان کوتاه و عدم بازگشت جراحات را مد نظر داشت و با توجه به اهمیت این موضوعات روش درمانی مناسب را انتخاب نمود

مطالعات انجام شده بر روی روشهای درمانی ارائه شده نشان دهنده این موضوع است که استفاده از اسپری کردن داروهای آنتی بیوتیکی و غیر آنتی بیوتیکی چه بصورت انفرادی و چه بصورت جمعی نسبت به حمام انفرادی یا جمعی ارجح تر بوده است و در این میان استفاده از اسپری کردن داروهای آنتی بیوتیکی همچون لینکو مایسین هیدروکلراید بخاطر التیام بخشیدن زخم در زمان کوتاه و عدم عود مجدد جراحات دارای اهمیت بیشتری می باشند .

Image result for ‫عکس در مورد بیماری درماتیت انگشتی در گاو شیری‬‎

با توجه به نکات گفته شده در مورد درماتیت انگشتی باید توجه داشت که

با رعایت بهداشت در دامپروری ها
به حداقل رساندن میزان رطوبت جایگاه و بستر
عدم استفاده از ابزار اصلاح سم از یک دامپروری در یک دامپروری دیگر
ممانعت از ورود گاوهای مبتلا به گله سالم
به کارگیری قرنطینه
و انجام تمهیدات ضدعفونی

می توان از بروز و شیوع بیماری جلوگیری کرد و التزام به رعایت این اصول در میان دامپروران می تواند از زیان های اقتصادی که درماتیت انگشتی به جامعه دامپروری وارد می کند جلوگیری کند.

کلمات کلیدی : گاوگاو شیریبیماریبیماری التهابیدرماتیتدرماتیت انگشتیشیوه ی درمانی درماتیتنکات مهم در پیشگیری درماتیت 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *